Ostra biegunka

Czym jest biegunka?

Biegunka objawia się zwiększeniem częstości wydalania oraz luźnym stolcem. W praktyce o biegunce mówi się, gdy pacjent oddaje stolce o nadmiernie luźnej konsystencji w zwiększonej objętości i ze zwiększoną częstotliwością – powyżej 3 razy na dzień⁽¹⁾.

Jeśli biegunka trwa krócej niż 2 tygodnie, mówimy o „ostrej biegunce”. W większości przypadków ostra biegunka pojawia się niespodziewanie. Jej przyczyną jest zwiększona motoryka jelit⁽¹⁾.  

Większość przypadków ostrej biegunki jest wywołana zakażeniami przewodu pokarmowego lub spożyciem toksyn bakteryjnych (ponad 90% biegunek)⁽¹⁾.
Epizody biegunki najczęściej stopniowo ustępują samoistnie bądź po zastosowaniu leczenia objawowego w ciągu kilku dni⁽²⁾.

Przyczyny biegunki

Biegunka podróżnych

Biegunka podróżnych to biegunka zakaźna, zazwyczaj o łagodnym przebiegu, której można nabawić się podczas wypoczynku w kraju o niskim standardzie sanitarno-higienicznym. Biegunka podróżnych w 80% wywoływana jest przez bakterie, w tym najczęściej Escherichia coli. Do zakażenia dochodzi drogą doustną przez zakażoną wodę, pokarm czy brudne ręce⁽³⁾.

Więcej o biegunce podróżnych.

Biegunka o podłożu stresowym

Badania wykazały związek pomiędzy stresem i biegunką: stres przyspiesza motorykę jelit, a epizod stresogenny może być przyczyną biegunki⁽⁴⁾.

Biegunka wywołana drogą pokarmową

Ostra biegunka może być wywołana drogą pokarmową przez czynniki zakaźne (bakterie, wirusy i pasożyty) lub przez alergie pokarmowe⁽¹²⁾. Produkty spożywcze, które mogą być zakażone i tym samym wywoływać biegunkę, są dość liczne. Należą do nich m.in. surowe jaja, majonez, surowe lub niedopieczone mięso, drób, mleko i jego przetwory oraz owoce morza⁽⁵⁾.

W celu zmniejszenia ryzyka występowania ostrej biegunki będącej następstwem zatrucia pokarmowego ważne jest regularne sprzątanie wnętrza lodówki, jak również przechowywanie w niej produktów spożywczych o krótkim terminie przydatności do spożycia, ponieważ namnażanie się bakterii w tego typu pokarmach następuje najszybciej w ciepłym otoczeniu. Należy przestrzegać terminu przydatności do spożycia wskazanego na opakowaniach oraz dbać o higienę rąk.

Biegunka związana z antybiotykoterapią

Przyjmowanie antybiotyków ma bezpośredni wpływ na przewód pokarmowy. Występuje ona u ok. 30% pacjentów leczonych lekami przeciwbakteryjnymi. Najczęściej ma łagodny przebieg oraz ustępuje po zakończeniu antybiotykoterapii⁽⁶⁾.